Rundingan Baling: Di Belakang Tabir - Bahagian xxxii

Bersambung dari SINI...

Di Colonial Office, London, Lennox-Boyd menyediakan draf memorandum mengenai rundingan di antara Tunku dan Chin Peng yang akan diadakan pada 28 Dis 1955 untuk diedarkan kepada anggota kabinet. Draf ini bersandarkan kepada appreciation oleh MacGillivray (CO 1030/27, Talks between the Chief Ministers of the Federation of Malaya and Singapore and Chin Peng, no. 13, Dec 1955).

Lennox menyatakan bahawa Marshall boleh diharap yang dia tidak akan tunduk kepada tuntutan Chin Peng sekiranya Tunku juga tegas dengan pendiriannya. Dia juga mengaku kebelakangan ini Tunku sudah menunjukkan ketegasan tidak akan bertolak ansur dengan ketua PGK dan jika perlu, sedia untuk membatalkan rundingan dan amnesty.

Kata apa pun Mat Saleh ini masih ada reservation mengenai sikap Tunku itu. Dia berpendapat MacGillivray dan Gobenor Singapura perlu lebih awal mengenal pasti isu yang gomen Queen sedia memberi konsesi terhadap tuntutan Chin Peng dan "...what issues we must insist on standing firm even at the risk of a break with the Alliance Government in the Federation." Andainya Tunku memandai bersetuju dengan tuntutan Chin Peng yang bercanggah dengan kehendak Inggeris sehingga berkemungkinan Parti Perikatan keluar dari gomen, Lennox menyatakan "...that we should have a few "sticking-points" as possible."

 Sticking-points pertama yang diamanahkan kepada MacGillavray ialah menghalang PKM daripada menyelamatkan apa jua material "...from the wreck of the shooting war." Ini memerlukan PGK mesti dihalang keluar dari hutan sekiaranya wujud gambaran bahawa merekalah yang membawa kemenangan sehingga tercapainya kemerdekaan, bukannya Parti Perikatan. Selain itu, syarat menyerah diri turut merangkumi penyerahan semua senjata dan peluru.

Kedua ialah apabila shooting war berakhir, "...the power to arrest, detain and control should be ratained either in Emergency Regulations or in ordinary law. (My own view is that the Emergency Regulations should so far as possible  be abolished , those which it is necessary to retain being translated into permanent or semi-permanent legislation)."

Ketiga ialah gomen enggan mengiktiraf PKM kecuali "...power is retained to detain or to deport the hard core." Lennox menyata bahawa Jen Bourne tidak bersetuju pengiktirafan PKM dan beliau bersetuju dengan pandangan ini.

Tapi Mat Saleh ini terima kenyataan implikasi sekirannya Parti Perikatan meletak jawatan; gomen Persekutuan akan tumbang. Ini dinyatakan "...I do not think that we need insist rigidly upon them if to do so would involve us in a break with the Alliance."

Lennox seterusnya menyentuh kekuatan PGK ketika itu yang dianggar seramai lebih kurang 3000 orang yang dikategorikan seperti berikut:

   (a)  2,500 are regarded as being of little security significance;
   (b)  500 are believed to hard-core Communists; and
   (c)  50-100 are really dangerous Communists.

Tindakan ke atas kategori PGK tersebut pula ialah:

   (i)    those in (a) could be released fairly soon, after investigation by the Special Branch;
   (ii)   those in (b) would require fuller investigation and, if they could not be deported, would have       to detained, or kept under close police supervision, until they were no longer a security risk; and
   (iii)  those in (c) could not, for as far ahead as we can see, be set free in Malay at all: every effort         should be made to deport them failing which they have to be indefinitely detained."

Namun di akhir memorandumnya, Lennox melaporkan bahawa "...The two Chief Ministers have firmly undertaken that, if the talks take place, they will avoid commitment on any of these matters and will return to discuss with the High Commissioner, the Director of Operations and the Governor any proposal by Chin Peng which they have not already rejected out of hand. We shall then have an opportunity to consider any of these points again in the light of the advice of the High Commissioner and the Governor upon them."

Mana le MacGillavray tak bimbang jika Parti Perikatan meletak jawatan. Jangan ingat parti itu tidak akan ambil tindakan drastik. Pada 15 Dis 1955, Tunku mengumumkan bahawa kemungkian pergerakan kebangsaan di Malaya akan mencetuskan hura-hara dan berlakunya revolusi sekiranya kemerdekaan tidak dicapai melalui perbincangan. Pengumuman ini disampaikan kepada lebih kurang 1500 ahli UMNO semasa majlis 'nasi merdeka' di Alor Setar. Beliau menyatakan bahawa "I hope this will never happen."  Kenyataan ini berlandaskan kenyataan MacGillavray bahawa penamatan darurat bukanya faktor pemberian merdeka. Menurutnya lagi, "This was a recognition our success, our ability and our strength." (The Straits Times, Rahman Warns Of Violence, 16 Dis 1955, hlm. 4).

Memorandum ini tidak diagihkan kepada semua anggota kabinet atau pun dibincang oleh Cabinet Colonial Policy Committee yang bersidang untuk kali terahkir untuk 1955 pada 25 Nov 1955. Mesyuarat berikutnya ialah pada 4 Jan 1956.

Letih juga memerah otak untuk menaip coretan-coretan ini. Bersambung...