Sambungan dari SINI
Ya...Sungai Siput. Satu nama di Perak yang pasti tidak asing kepada majoriti rakyat Malaysia.
Bandar kecil ini dan kawasan berhampirannya mencatat sejarah apabila darurat
diisytiharkan oleh penjajah British pada 18 Jun 1948 angkara pengganas komunis
telah membunuh tiga rakyat British di Estet Elphil pada 16 Jun 1948.
Jika Chong Chor beranggapan kemunculan semula
mereka di Sungai Siput tidak disedari oleh pasukan keselamatan, jangkaannya
jauh tersasar. Cawangan Khas (SB) begitu yakin pengganas komunis akan kembali
ke kubu mereka di suatu ketika dulu. Dan sememangnya pergerakan dua kumpulan
musuh telah dihidu. Hanya kekuatan mereka yang tidak diketahui.
Bersandar kepada maklumat SB, pasukan 4 Renjer yang
berpangkalan di ‘Kem Suvla Line’ (Kem Syed Putra) telah mengatur
gerak satu platun daripada Kompeni Alpha yang diketuai oleh Lt M Jayandran Koren telah diarah untuk membuat tinjauan
di Sungai Siput pada April 1971.[1]
Bagi tugasan ini, Lt M Jayandran dan anggotanya
telah menyarung pakaian seragam berwarna hijau walaupun ketika itu pakaian
seragam celoreng telah digunakan. Semasa rondaan mereka telah terserempak
dengan Orang Asli yang menyangka platun itu terdiri daripada pengganas komunis
kerana berpakaian hijau. Beliau memberitahu mereka bahawa beliau bertemu komrad
mereka.
Sah...petualang negara sudah bertapak di Sungai
Siput bak kata pepatah ‘sirih pulang ke gagang.’
*****
Setelah pasti kehadiran musuh di kawasan Sungai
Siput, pada Jun 1971 Brig Jen Esa Ahmad (Allahyarham), Panglima 2 BIM telah melancar Op Iblis, iaitu operasi
memburu dan memusnah musuh di kawasan Hutan Simpan Bukit Kinta, Sungai Siput. Sebelum
4 Renjer diatur gerak ke lokasi, Kapt Mohana Chandran, Ketua Kompeni Charlie, 4
Renjer telah diarah untuk membuat tinjauan.
Bagi melaksana misi ini, Kapt Chandran mengambil
kira faktor ‘kekeluargaan’ anggota kompeninya yang akan mengiringinya. Keutamaan
ialah anggota yang masih bujang, sama seperti statusnya sendiri. Kecuali 601509
Kpl Rahman bin Jaafar yang sudah berkahwin, lain-lain anggotanya masih bujang.
Mereka ialah Lt M Donald Patrick John sebagai timbalan, 929223 Rjr Bajau anak
Ladi, 928939 Rjr Ali bin Jaafar, 22594 Rjr Khasan bin Awang, Rjr Zainal, Rjr
Abang Bolhi bin Abang Doladi, 22594 Rjr Khasan bin Awang dan Rjr Nordin. Di
samping itu, Kpl Osman bin Sharif, Ketua Seksyen, Trup Raifal No 1, Skuadron
Bravo, dari pasukan 3 Peninjau, ditumpang kepada Kapt Chandran.[2] Bagi
tujuan peninjauan itu, lima ‘Surrendered Enemy Personnel (SEP)’ turut menyertai
kumpulan Kapt Chandran.
*****
11 Jun 1971
Pagi itu, Kapt Chandran memecah kumpulannya kepada
beberapa tim untuk meninjau kedudukan musuh. Tim Lt M Donald yang turut
disertai oleh Rjr Abang Bolhi, telah ditemukan resit pembelian gergaji rantai (chainsaw) bertarikh 24 Mac 1971 dalam sebuah pondok serta
sehelai baju hijau di tempat membasuh. Penemuan ini telah dimaklumkan kepada
Kapt Chandran. Beliau kini yakin bahawa kem musuh berada di puncak bukit
berhampiran penempatan mereka. Tetapi beliau perlu memastikan kehadiran musuh.
*****
12 Jun 1971.
Pada pagi hari itu Kapt, Chandran telah menghantar
anggotanya untuk meneruskan tinjauan. Apabila anggotanya kembali ke penempatan
mereka, Kapt Chandran mengarah anggotanya
memasak untuk makan tengah hari. Beliau memberitahu anggotanya bahawa
beliau akan berbincang dengan mereka tentang
rancangannya pada waktu petang nanti.[3]
Seterusnya beliau menghubungi 4 Renjer untuk
melapor keadaan (sitrep) dan
rancangannya untuk menyerang penempatan musuh keesokan hari. Bagi tujuan itu,
beliau meminta trup tambahan. Sebaliknya beliau diarah untuk melaksanakan
serangan dengan kekuatan yang sedia ada. Beliau akur dengan keputusan itu.
Seperti yang diberitahu, pada petang itu anggotanya
berkumpul untuk mendengar arahan selanjutnya. Walaupun kekuatan hanya satu
seksyen yang terdiri daripada anggota tentera, tetapi Kapt Chandran mempunyai
elemen ‘kejutan’ (surprise),
salah satu Prinsip Peperangan. Dalam taklimatnya petang itu, beliau memberitahu
anggota akan dipecahkan kepada dua kumpulan.[4]
Kumpulan pertama diketuai oleh beliau sendiri dan empat anggota berserta dua
SEP. Kumpulan ini berperanan sebagai
‘kumpulan serang.’ Kumpulan kedua pula diketuai oleh Lt M Donald bersama
empat anggota untuk memintas musuh (cut-off party).[5] Sebelum mengakhiri arahan, Kapt Chandran
menegaskan supaya “Cuci senjata kamu semua bersih-bersih, esok kita akan pergi berperang.”[6]
Sebaik sahaja mendengar mereka akan turut
terlibat dalam operasi itu, SEP
menyuarakan bahawa mereka enggan ikut bersama untuk menyerang bekas komrad
mereka. Mungkin mereka boleh bayangkan apa yang akan dihadapi andainya mereka
berjaya ditangkap oleh pengganas komunis yang menganggap mereka adalah
pengkhianat! Justeru, Kapt Chandran
mengarah mereka kembali ke pangkalan tanpa diiringi oleh anggota keselamatan.
*****
Jam 8:00 pagi. Kapt Chandran telah bersiap sedia untuk
bertempur. Kumpulan beliau terdiri daripada Kpl Rahman, Rjr Abang Bolhi, Rjr
Bajau dan Rjr Ali. Manakala kumpulan Lt M Donald terdiri daripada Kpl Osman, Rjr Zainal, Rjr Nordin dan Rjr Khasim. Seperti
yang dirancang, kekuatan kumpulan Kpl Musa juga lima anggota. Aturan pergerakan
dimulai oleh kumpulan Lt M Donald
diikuti oleh kumpulan Kapt Chandran.
Pada lebih kurang jam 2:00 petang dan
selepas makan tengah hari, kumpulan Kapt
Chandran bergerak ke sebelah kiri permatang manakala Lt M Donald membawa
anggotanya ke arah sebelah kanan. Ketika menaiki bukit, Kapt Chandran yang
mendahului pergerakan kumpulannya, memberi isyarat bahawa musuh berada di
hadapan. Lantas, Rjr Abang Bolhi bergegas ke arah ketuanya yang seterusnya
mengarah beliau (Rjr Abang Bolhi) untuk meninjau keadaan musuh.
Tanpa berlengah, Rjr Abang Bolhi
“...merapatkan diri ke kedudukan pengganas hinggalah jarak antara saya dan
musuh ketika itu hanya lebih kurang tiga depa sahaja.”[7]
Di depannya terdapat tiga petualang negara; dua orang musuh yang bersinglet dan
berseluar berwarna kelabu sedang menggali lubang sementara seorang sebagai
pengawal.
Dalam keadaan begitu, kehadiran Rjr Abang
Bolhi mustahil tidak disedari oleh pengkhianat negara! Beliau tergamam apabila
bertentangan dengan enam biji ke
arahnya. Keadaan begitu kritikal; tiga lawan satu. Siapa cepat dia selamat.
Lantas, “...bang...bang...bang.” Berlaku pertempuran antara seorang
anggota Renjer dengan tiga petualang negara. Rjr Abang Bolhi “...melepaskan tembakan dengan senjata MGK
(Mesingan Kecil [LMG]) saya ke arah pengganas dan saya lihat mereka rebah ke
bumi.”[8]
Namun semua sudah ditentukan-Nya. Peluru musuh
telah menembusi tapak tangan kiri Rjr Abang Bolhi. Sebutir peluru lagi telah
menembusi bahagian belakang ketiak kanan hingga ke dada kanannya. “Allah! Mati
aku.” Hanya itu yang terkeluar dari mulutnya. Beliau terus rebah dan bergolek ke
bawah bukit. Dalam keadaan begitu, satu kelopak senjata telah tercicir. Kapt Chandran
yang menyaksi pertempuran, lantas melepaskan tembakan.
Golekan Rjr Abang Bolhi terhenti di kaki bukit. Rjr
Bajau yang berada di situ lalu memeluk Rjr Abang Bolhi sambil bertanya: “Apa
jadi Bolhi?”
“Ya Allah, Bajau mati aku. Aku kena tembak.” Jawab
Rjr Abang Bolhi. Mendengar jawapan itu, Rjr Bajau melepaskan pelukan dan terus
melepas tembakan bertubi-tubi sambil bergegas mendaki bukit. Namun
pergerakannya terbatas kerana musuh juga tidak berdiam diri. Mereka mula
melepas tembakan bertubi-tubi dari atas bukit.
Dalam keadaan yang begitu getir dan sementelah tidak dapat membantu
rakannya, Rjr Abang Bolhi membuat keputusan untuk mencari perlindungan berpandukan laluan sebelum ini.[9] Beliau
diketemukan satu pokok yang besar dan seterusnya menjadikan pokok itu sebagai
pelindung.
*****
Sambil mendaki dan menembak ke arah musuh, Rjr
Bajau terdengar ketuanya memberi arahan: “Seksyen satu..ke sebelah kiri.
Seksyen dua...ke sebelah kanan. Serang..serang..serang.”[10]
Dengan lantang Kapt Chandran memerintah anak buahnya. Arahan itu seolah-olah
memberi gambaran kepada petualang negara bahawa mereka berhadapan dengan satu
platun yang kebiasaannya terdiri daripada lebih daripada 30 anggota.
Sebaik sahaja Rjr Bajau berada berhampiran ketuanya, Kapt Chandran mengarahnya: “Bajau, awak ambil perlindungan dan beri tembakan perlindungan, saya akan bergerak ke atas.”[11] Lantas, Rjr Bajau melepas tembakan bertubi-tubi ke arah musuh di atas bukit. Mana kala Kapt Chandran meluru menaik bukit sambil menembak ke arah musuh. Tetapi apakan daya. Kedudukan mereka tidak menyebelahinya dan beliau terdedah kepada tembakan musuh. Sebutir peluru telah menembusi dahi Kapt Chandran.[12] Beliau terus rebah ke bumi. Terkorban!
Lakaran lokasi pertempuran kumpulan mendiang Kapt Mohana Chandran dengan petualang negara pada 13 Jun 1971 yang mengakibat beliau telah terkorban. Sumber: Kol Sharin bin Hashim
Kpl Rahman, diikuti oleh Rjr Ramli, kini berada berhampiran dan di sebelah kiri Rjr Bajau. Ketiga-tiga mereka menembak ke arah musuh. Kpl Rahman percaya peluru musuh telah ‘melawat’ ketuanya kerana tiada lagi kedengaran arahan beliau. Kini Kpl Rahman mengambil alih pemerintahan kumpulan serangan. Lantas beliau mengarah Rjr Bajau dan Rjr Ramli untuk memberi tembakan perlindungan untuk beliau mara ke hadapan. Tetapi tidak semudah itu. Mereka mendapat tumpuan musuh sepenuhnya. Dihidang dengan tembakan bertubi-tubi sehingga ketiga-tiga mereka tidak dapat bergerak.
Rjr Bajau cuba mara bagi memudah beliau memberi
tembakan. Tiba-tiba beliau merasa ada sesuatu terkena pada paha kirinya. Tanpa
disedarinya, sebutir peluru musuh telah singgah di pahanya dan darah mula
membasahi seluarnya. “Kaki saya sudah kena
tembak, Koperal.”[13] Jerit Rjr
Bajau kepada Kpl Rahman. Lantas Kpl Rahman membantu Rjr Bajau mendapatkan
perlindungan di belakang batu yang agak besar.
Bunyi bising tembakan musuh bertubi-tubi itu,
tiba-tiba ditenggelami dua dentuman “boom...boom.” Letupan grenad daripada pelancar grenad M79 yang
dilancar oleh Kpl Osman daripada kumpulan Lt M Donald. Namun, letupan itu tidak
memberi kesan kepada musuh. Kpl Rahman dan dua anggotanya terus berhadapan
dengan tembakan musuh.
Setelah hampir 30 minit bertempur, tembakan musuh
semakin reda. Keadaan ini memberi peluang kepada Kpl Rahman untuk mendapatkan
Kapt Chandran. Lantas, beliau seterusnya mengarah Rjr Ramli untuk memberi tembakan perlindungan
kepadanya. Beliau menemui ketuanya di mana nadinya tidak lagi berdenyut!
Seterusnya Kpl Rahman menarik mayat
ketuanya ke satu lokasi berhampiran kedudukannya.
Setelah mengambil pistol, MGK, kompas, peta, jam tangan dan peluru kepunyaan Kapt Chandran, Kpl Rahman menutup mayat ketuanya dengan daun-daun bertam. Sama seperti ketuanya, kini tiba masanya beliau mencontohi taktik tipu helah Kapt Chandran. Dengan lantang, beliau menjerit: “B Company covering fire, C Company assault (Kompeni B...beri tembakan pelindungan, Kompeni C...serang.)”[14] Kpl Rahman, Rjr Ali dan juga Rjr Bajau melepaskan tembakan ke arah musuh.
Tipu helah Kpl Rahman terbukti berkesan. Tidak lama kemudian mereka terdengar: “Chau, chau, chau.”[15]
Musuh berhenti tembakan dan beredar dari situ. Kpl Rahman memberitahu Rjr Bajau
dan Rjr Ali mereka akan meninggalkan lokasi itu menjelang malam nanti bagi
mengelak pergerakan mereka dikesan musuh. Beliau seterusnya menghubungi Platun
No 1, Kompeni A yang telah diatur gerak untuk membantu kumpulan Kapt Chandran.[16] Malahan 4
Renjer telah mengatur gerak lain-lain kompeni pada 12 Jun 1971[17] untuk
membantu kumpulan Kapt Chandran. Panggilan itu melapor: “Contact. Sunray Kilo…India…Alpha
(killed in action).”[18]
Komunikasi radio itu turut didengar oleh Lt Azmi
bin Hamid Bidin selaku Pegawai Risik, 4 Renjer. Beliau ketika itu berada dalam
‘command vehicle’ Pegawai
Memerintah yang dalam perjalanan ke Markas 2 BIM. Kapt Chandran terbunuh?
Lantas beliau mengaju soalan kepada operator radio tersebut bagi mendapat
kepastian: “Spell sunray.”
“Charlie Hotel
Alpha November Delta Romeo Alpha November (C.H.A.N.D.R.A.N).”
Operator radio mengeja nama Kapt Chandran mengguna huruf fonetik yang diguna
pakai dalam ketenteraan. Sah...Kapt Chandran telah terkorban!
Lantas, Lt Azmi memberi arahan supaya mereka menunggu di lokasi itu kerana
pasukan bantuan akan bergerak ke lokasi mereka.
Komunikasi radio itu turut didengar oleh Lt Azmi bin Hamid Bidin selaku Pegawai Risik, 4 Renjer. Beliau ketika itu berada dalam ‘command vehicle’ Pegawai Memerintah yang dalam perjalanan ke Markas 2 BIM. Kapt Chandran terbunuh? Lantas beliau mengaju soalan kepada operator radio tersebut bagi mendapat kepastian: “Spell sunray.”
“Charlie Hotel Alpha November Delta Romeo Alpha November (C.H.A.N.D.R.A.N).” Operator radio mengeja nama Kapt Chandran mengguna huruf fonetik yang diguna pakai dalam ketenteraan. Sah...Kapt Chandran telah terkorban! Lantas, Lt Azmi memberi arahan supaya mereka menunggu di lokasi itu kerana pasukan bantuan akan bergerak ke lokasi mereka.
Bersambung...
[2] Perbualan dengan Mej Dato’ Salehuddin bin Mutallib PGB (B) melalui telefon pada 27 November 2022. Beliau ketika menjawat jawatan sebagai Pegawai Risik, 3 Peninjau, Ipoh.
[3] Syed
Othman Syed Omar. (1993). Pahlawan Angkatan Tentera Malaysia. Penerima S.P. dan P.G.B. –
Jilid 1. Kuala
Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm. 166.
[4] Ibid. hlm.
168. Buku ini mencatat tiga
kumpulan. Manakala buku Neilson Ilan Mersat, Regina Garai, Mohd Melintang
Abdullah. (2021). Agi Idup Agi Ngelaban. Kota Samarahan: Universiti
Malaysia Sarawak, hlm. 62, menyatakan mendiang Kapt Chandran memecah anggotanya
kepada dua kumpulan masing-masing dengan lima anggota. Kumpulan-kumpulan
tersebut diketuai oleh beliau sendiri dan Lt M Donald. Kapt Arifin bin Yaakob,
Ketua Kompeni Bravo juga menyatakan beliau hanya menemui dua kumpulan, iaitu
tiga anggota daripada kumpulan mendiang Kapt Chandran dan kumpulan Lt M Donald.
Perbualan dengan L/Kpl Bajau anak Ladi melalui telefon pada 2 Disember 2022, beliau
menyatakan hanya ada dua kumpulan sahaja. Mej Salehuddin bin Abdul Muttalib PGB
(B) memaklumkan
hanya dua kumpulan.
[5] Ibid., hlm. 168.
[6] Ibid., hlm. 166.
[7] Ibid., hlm. 169.
[8] Ibid., hlm. 170.
[9] Ibid.
[10] Ibid.
[11] Ibid.
[12] Penjelasan oleh Kapt Arifin bin Yaakob melalui aplikasi
WhatsApp pada 3 September 2022.
[13] Syed Othman Syed
Omar. (1993). Pahlawan Angkatan Tentera, hlm. 171.
[14] Ibid., hlm. 172.
[15] Ibid., hlm. 173.
[16] Ibid.
[17] Penjelasan oleh
Mej Jayandran Koren (B) melalui aplikasi WhatsApp pada 2 November 2022. Beliau
ketika itu menyandang jawatan Ketua No 1 Platun, Kompeni Alpha, 4 Renjer.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan